Rok 2020 bez wątpienia należał do „wyjątkowych”, choć niestety nie w dobrym tego słowa znaczeniu. Każdy z nas odczuł i wciąż odczuwa mniejsze lub większe skutki pandemii. Dziś chcieliśmy się przyjrzeć jak bardzo, oraz w jakich obszarach zmienił się rynek pracy.
Z punktu widzenia pracownika sytuacja na rynku uległa pogorszeniu, co do tego nie ma najmniejszych złudzeń. Wiele projektów zostało wstrzymanych, firmy decydowały się na zwolnienia, co za tym idzie – pojawiło się więcej osób poszukujących pracy (w tym specjalistów), zatem konkurencja również była większa, choć liczba ofert pracy już niekoniecznie. Z dostępnych badań Grant Thornton i Element1 wynika, że w październiku 2020 roku pracodawcy opublikowali 240 tyś. Ofert pracy, jest to 21% ofert mniej niż w tym samym okresie rok wcześniej. Z raportu OPZZ2 wynika, że najtrudniejszym miesiącem był kwiecień. To wtedy zgłoszono połowę mniej ofert pracy, niż w poprzednim roku, był to też najbardziej krytyczny miesiąc dla branży motoryzacyjnej. W związku z tym, poszukujący pracy mają utrudnione zadanie. Z danych GUS3 wynika, że stopa bezrobocia w Polsce wzrosła - w styczniu wynosiła 5,5%, natomiast w listopadzie już 6,1%. Nieco pociesza fakt, że przewidywania były jeszcze gorsze. PAP Biznes przewidywał, że na koniec roku stopa bezrobocia w Polsce wyniesie aż 8,0%.
Sytuacja okazała się krytyczna również dla osób poniżej 25 roku życia. Tym osobom przyszło wejść na rynek pracy w momencie kiedy firmy raczej zwalniały i „cięły koszty”. Pracę tracili także studenci, którzy „dorabiali” w trakcie studiów, zamykano przecież restauracje i bary, nieczynne były galerie handlowe. Przewiduje się, że dla ludzi poniżej 25 roku życia COVID-19 będzie miał ogromny wpływ na ich karierę zawodową. Międzynarodowa Organizacja Pracy określiła tę grupę jako „Pokolenie Lockdown”4.
Nie tylko pracownicy odczuli, że coś w świecie pracy uległo zmianie. Dla nas – rekruterów, był to czas kiedy po pierwsze rekrutacji było zdecydowanie mniej, po drugie – nie mogliśmy spotkać się z kandydatami face to face. Wszystkie rozmowy odbywały się telefonicznie i online. Z jednej strony daje to większe możliwości umówienia terminu rozmowy, z drugiej ogranicza kontakt z drugą osobą. Zdecydowanie więcej można wywnioskować po bezpośrednim spotkaniu z potencjalnym pracownikiem. Mamy nadzieję, że w niedalekiej przyszłości będziemy mogli spotkać się z kandydatami na żywo, nie tylko przez ekran komputera.
Będąc przy temacie komputera, warto wspomnieć o pracy zdalnej. Aspekt, który do tej pory był przywilejem i atutem pracodawcy, który wychodził z taką opcją, stał się normą. Nikogo już nie dziwi możliwość pracy z domu, Home Office wszedł nam w krew. Zamiast garsonek i garniturów, kupujemy miękkie dresy i uczymy się pracować dzieląc przestrzeń z domownikami. Część osób pokochało tę opcję i trudno im będzie wrócić do „normalności”. Praca z domu to oszczędność czasu jeżeli chodzi o dojazdy, przygotowanie posiłku do pracy itp. Natomiast są też osoby, dla których to zmora, zwłaszcza teraz, kiedy zdalnie pracuje „cały dom”, oraz dzieci mają szkołę w swoim pokoju. Przewiduje się, że nawet kiedy uporamy się z pandemią, system pracy zdalnej z nami zostanie. Najpewniej w różnej formie, tylko część tygodnia pracownik spędzi w biurze w firmie, albo naprzemiennie – jeden tydzień w domu, jeden w pracy. Pozostaje pytanie jak się będą miały wtedy relacje międzyludzkie, ale tę kwestię zostawmy pod rozwagę każdemu z osobna.
Przedstawiliśmy sporo smutnych wniosków i statystyk. Natomiast mamy ogromną nadzieję, że sytuacja będzie się poprawiać i stabilizować. My już zauważamy poprawę w liczbie prowadzonych przez nas rekrutacji i ogromnie wierzymy w to, że tendencja wzrostowa się utrzyma. Nowy rok daje nadzieje na lepsze jutro, czego i sobie i Państwu w nadchodzącym 2021 roku życzymy!
Autor: Barbara Patraszewska, HR Specialist, Oddział w Katowicach
1. Grant Thorton, „Druga fala pandemii uderza w rynek pracy”, 2020, https://grantthornton.pl/publikacja/druga-fala-pandemii-uderza-w-rynek-pracy/ (dostęp: 28.12.2020)
2. Duda, „Sytuacja na rynku pracy w dobie pandemii koronawirusa”, OPZZ, 2020
3. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejestrowanego-w-latach-1990-2020,4,1.html (dostęp: 30.12.2020)
4. https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/press-releases/articles/Pokolenie-Lockdown-czyli-nowe-problemy-mlodych-osob-na-rynku-pracy.html dostęp (29.12.2020)